İŞÇİ FİLMLERİ FESTİVALİ SİNEMA TOPLULUKLARI ÇALIŞTAYI

 

Standart - ticari dağıtım ağına alternatif bir sinema kültürünü geliştirmeye odaklanan çeşitli film toplulukları, 17. Uluslararası İşçi Filmleri Festivali çerçevesinde ve FilmKoop’un (*) ev sahipliğinde, 7 Mayıs Cumartesi günü “Sinema Toplulukları Çalıştayı”nda bir araya geldi. Çalıştay, FilmKoop’un her pazar günü bağımsız Türkiye sinemasından örnekleri gösterdiği Kadıköy Sinematek/Sinemaevi’nde düzenlendi; hem bizzat toplantı salonuna gelenlerle yüz yüze hem de Zoom aracılığıyla başka şehirlerdeki topluluk temsilcilerinin de katılımının sağlanmasıyla, hibrit düzende yapıldı. Sinematek/Sinemaevi’ne gelebilenlerle birlikte 21 sinema topluluğu (**) etkinliklerini anlattılar ve karşılaştıkları sorunları paylaştılar. Neredeyse bütün topluluklar, film gösterimi yaptıklarını veya pandemi yüzünden kesintiye uğrayan gösterim düzenlerini yeniden kurmaya çalıştıklarını dile getirdiler. Bazı topluluklar bu gösterimleri Başka Sinema ile ortaklaşarak yaptıklarını ifade ettiler. Yönetmen katılımlı özel gösterimler yapmak, film günleri veya festivalleri organize etmek (ör. Sinetopya - Ankara, Akhisar Sinema Derneği, Mersinefil, Ortadoğu Sinema Akademisi Derneği - Diyarbakır), çevrimiçi film çözümlemesi buluşmaları düzenlemek (ör. ODTÜ Mezunlar Derneği İstanbul Şb.), film kuramı dersleri sunmak (ör. Atölye Gölge - Bandırma) ve meslek profesyonellerine yönelerek üretim odaklı çalışmalar yapmak (Ayvalık Sinema İnisiyatifi) da, toplulukların çalıştayda andıkları diğer etkinlik çeşitleriydi.

 

Çalıştayın ikinci bölümünde; FilmKoop Yönetim Kurulundan Önder Özdemir, çalıştay öncesinde topluluklara dağıtılan formlara yapılan geri bildirimleri değerlendiren (Özdemir, 40’ın üzerinde geri bildirim aldıklarını ifade etti), ayrıca bunlarda öne çıkan sorun başlıkları için FilmKoop’un sunabileceği çözümleri tanıtan bir sunum yaptı. Toplulukların form geri bildirimlerinde olduğu kadar çalıştayın ilk bölümünde de sıklıkla yakındıkları üç sorun, bu sunumda, “gösterim yeri ve teknik altyapı”, “film seçimi ve temini” ve “telif ve bilet satışı” olarak başlıklandırıldı.

 

Özdemir, “AVM’lerin içine sıkışmış sinema”lar yerine alternatif izleme mekanları ve deneyimleri ihtiyacından bahsetti. Bu ihtiyaca yönelik olarak FilmKoop’un, sinema topluluklarının karşılaştıkları sorunların çözümünde oynayabileceği etkin ve kolaylaştırıcı rolü şu şekilde anlattı:

 

  • Gösterim yeri seçenekleri, il ve ilçelerdeki belediye salonları ve kültür merkezleri olabilir. Bunlardaki teknik olanakların sinema için kabul edilebilir seviyede iyileştirilmesine dönük olarak FilmKoop, salon ve teçhizat için ön inceleme ve değerlendirme, ses testi ve projeksiyon kalibrasyonunu içeren teknik danışmanlık hizmetleri sunabilecek. Mevcut projeksiyon cihazının kullanılması maliyeti düşürecektir. Gösterim teçhizatı için asgari standart, bir BluRay oynatıcısının alınması ve 2.1 ses sisteminin kurulması yoluyla sağlanabilir. Ancak olanak olan yerler için uygun fiyatlı DCP çözümleri üretilebilir. Her koşulda, kullanılacak projeksiyon cihazının film gösterimine uygun şekilde kalibre edilmesi, göz ardı edilmemesi gereken bir zorunluluk.

  • Film seçimi ve temini, topluluk temsilcileri ile FilmKoop’un birlikte oluşturacağı bir komitenin birlikte çalışmasıyla sağlanabilir. Böyle bir komite tematik paketler oluşturabilir, farklı ülke sinemalarına eğilebilir. Daha çok önemsenen bir hedef olarak, bağımsız Türkiye sinemasından örneklerin seyirciyle buluşabilmesi için çoklu gösterim seçenekleri değerlendirilecek. Farklı yerlerdeki eşzamanlı gösterimler sonrasında, gösterilen filmin yönetmeniyle çevrimiçi söyleşi yapma olanağı yaratılabilir. Örneğin İstanbul’daki bir stüdyoda bir moderatör filmin yönetmeniyle özel söyleşi yaparken, farklı illerdeki salonlar ile bu stüdyo arasında çevrimiçin bağlantı kurulabilir; seyirciler söyleşiyi canlı izledikleri gibi, sesli veya yazılı sorular yoluyla söyleşiye doğrudan da katılabilir.

  • Birçok topluluk, film gösterimlerini ücretsiz yapmayı istiyor; ancak filmleri ücretsiz göstermek, aslında yasal zemini olmayan bir pratik. Hem bundan ötürü hem de bağımsız sinemacılara sonraki filmleri için gelir sağlayabilme hedefinin gözetilmesiyle, film gösterimlerinin ücretli bilet satışıyla yapılması gerekiyor. Bu noktada FilmKoop, bilet satışını sağlamak üzere çözümler üretebilir FilmKoop fatura kesme yetkisi sayesinde, kooperatif bileşenlerinin önünde hukuki olanakları açan bir organ işlevi görebilecek.

Çalıştay sonunda bir koordinasyon komitesi seçimi yapıldı. Bunun devamında, FilmKoop çatısı altında oluşturulacak bir çalışma grubu, kooperatif ve sinema topluluklarının ortak ve sürdürülebilir bir gösterim-etkinlik planında buluşması için çalışacak.

 

* FilmKoop (Sınırlı Sorumlu Sinema Filmi Sanatını Geliştirme, Yaygınlaştırma, Tanıtma, Sosyal Kalkınma ve İşletme Kooperatifi), aralarında Özcan Alper, Meriç Demiray, Pelin Esmer, Vuslat Saraçoğlu, Kıvanç Sezer gibi isimlerin de bulunduğu bağımsız yönetmen / senarist / yapımcılarla birlikte, Ekim 2020’de kuruldu. Kooperatif, bağımsız sinemanın üretim, dolaşım ve yaygınlaşma koşullarının iyileştirilmesine odaklanıyor. FilmKoop’un internet sitesi: http://www.filmkoop.org

 

Bu yazının yazılmasındaki desteği için FilmKoop’tan Önder Özdemir’e teşekkür ederiz.

 

** Çalıştaya katılan sinema toplulukları:

Akhisar Sinema Topluluğu (Manisa),

Sinetopya (Ankara),

Baküs - Bahçeli Kültür Sanat (Antalya),

Sine Ardahan Sinema Topluluğu,

Artvin Sinema Topluluğu,

Atölye Gölge (Balıkesir Bandırma),             

Ayvalık Sinema İnisiyatifi (Balıkesir),

Aykırı Sinema Derneği (Bursa),

Ortadoğu Sinema Akademisi Derneği (Diyarbakır),

Trakya Üniversitesi Öğrenci Topluluğu (Edirne),

Edirne Osman İnci Müzesi,

Kars Sinema Topluluğu,

Lüleburgaz Sinema Topluluğu,

Eğitim-Sen Marmaris Şubesi,

Mersinefil Mersin Sinema Derneği,

ODTÜ Mezunlar Derneği Sinema Kulübü,

ODTÜ Mezunlar Derneği İstanbul Şubesi Sinema Kulübü,

Samsun Sinema Topluluğu,

Moz Art Kültür (Şanlıurfa),

Yalova Üniversitesi Sinema Kulübü,

Sinema Kulüpleri Birliği

 

filmkoop1